Find more funding
There are many other organisations who may be offering funding that will help you, and our handy funding search tool brings them all together.
Faclair na Gàidhlig (the Historical Dictionary of Scottish Gaelic) seeks to provide a better understanding of Gaelic’s history and culture. It is the first dictionary of the language which aims to detail the origins and meanings of every known Gaelic word. Compilers expect that it will contain more than 100,000 entries.
As part of the initiative, researchers have investigated historical manuscripts dating back to the 12th Century.
Rediscovered phrases and word meanings include:
The investment will build on 20 years of work by helping Faclair na Gàidhlig to reach new audiences including learners, researchers, writers and speakers of Gaelic.
Deputy First Minister and Cabinet Secretary for Economy and Gaelic Kate Forbes announced the funding as part of a wider £500,000 package to support the language’s growth across Scotland. The investment will also support the publication of Gaelic language books, local mòd events throughout Scotland and Gaelic cultural activities including a summer school and musical events.
Ms Forbes said:
“The dictionary initiative is providing researchers, writers, speakers and learners of Gaelic with new insight into the language and it will be a valuable resource for future generations.
“Gaelic is a core part of Scotland’s culture, heritage and history. To support the language’s growth across Scotland, I am announcing funding for a range of Gaelic publishing, education, arts and community projects today.
“This will build on measures set out in the Scottish Languages Bill to strengthen Gaelic education provision and our investment of £35.7 million in initiatives to promote the language in 2025-26.”
Ola Szczesnowicz, Senior Editor of Faclair na Gàidhlig, said:
“Faclair na Gàidhlig will be the most comprehensive dictionary of Scottish Gaelic compiled on historical principles, similar to the Oxford English Dictionary. This is a big undertaking, and we welcome the Scottish Government’s funding to help continue our work. Our dictionary entries are already going online, freely available to Gaelic speakers and everyone interested in the language.”
Background
Audio clips to assist with the pronunciation of Gaelic words are available from LearnGaelic’s website online.
Faclair na Gàidhlig is available to read online.
The initiative is based at Sabhal Mòr Ostaig, the National Centre for Gaelic Language and Culture. It involves the universities of Aberdeen, Edinburgh, Glasgow and Strathclyde. Scottish Government funding for Faclair na Gàidhlig is delivered through the Scottish Funding Council and Bòrd na Gàidhlig.
Organisations which will benefit from funding include:
’S e faclair air-loidhne a tha air abairtean is brìghean Gàidhlig caillte a lorg às ùr aon de 12 pròiseactan a tha gus buannachd fhaighinn à maoineachadh le Riaghaltas na h-Alba.
Tha Faclair na Gàidhlig airson a bhith a’ toirt seachad tuigse nas fheàrr de dh’eachdraidh is cultar na Gàidhlig. ’S e a’ chiad fhaclair den chànan a bhios ag amas mìneachadh a thoirt seachad air tùs agus brìgh a h-uile facal Gàidhlig air a bheil eòlas againn. Tha an fheadhainn a tha an sàs san fhaclair an dùil gum bi còrr air 100,000 facal is abairt ann.
Mar phàirt den iomairt, rinn luchd-rannsachaidh sgrùdadh air làmh-sgrìobhainnean a’ dol cho fada air ais ris an 12mh Linn.
Am measg nan abairtean is brìghean a chaidh a lorg às ùr tha:
Bidh an tasgadh-airgid a’ togail air 20 bliadhna de dh’obair le bhith a’ cuideachadh Faclair na Gàidhlig ann a bhith a’ ruighinn luchd-leughaidh ùr – nam measg luchd-ionnsachaidh, luchd-rannsachaidh, sgrìobhadairean agus luchd-labhairt na Gàidhlig.
Chaidh maoineachadh a’ phròiseict fhoillseachadh leis an Leas-Phrìomh Mhinistear agus Rùnaire a’ Chaibineit airson na h-Eaconamaidh agus na Gàidhlig, Ceit Fhoirbeis, mar phàirt de phacaid nas motha luach £500,000 gus taic a chur ri fàs na Gàidhlig air feadh Alba.
Cuiridh an tasgadh-airgid taic cuideachd ri bhith a’ foillseachadh leabhraichean Gàidhlig, a’ cumail thachartasan airson nam Mòd ionadail air feadh Alba is cuideachd cur-seachadan cultarail Gàidhlig – nam measg sgoil samhraidh agus tachartasan ciùil.
Thuirt a’ Bh-uas. Fhoirbeis:
“Tha iomairt an fhaclair a’ toirt sheallaidhean ùra air a’ chànan do luchd-rannsachaidh, luchd-labhairt agus luchd-ionnsachaidh is bidh e na stòras luachmhor do ghinealaichean ri thighinn.
“Tha a’ Ghàidhlig na prìomh phàirt de chultar, dualchas agus eachdraidh na h-Alba. Gus taic a chur ri fàs a’ chànain, tha mi an-diugh a’ cur an cèill maoineachadh airson measgachadh de phròiseactan Gàidhlig ann am foillseachadh, foghlam, na h-ealainean agus aig ìre na coimhearsnachd.
“Bidh seo a’ togail air na ceumannan a tha an lùib Bile nan Cànan Albannach gus foghlam Gàidhlig a neartachadh, agus cuideachd air an tasgadh-airgid as fhiach £35.7 millean a tha sinn a’ cur ri iomairtean gus an cànan a bhrosnachadh ann an 2025-26.”
Thuirt Ola Szczesnowicz, Àrd-dheasaiche Fhaclair na Gàidhlig:
“Bheir Faclair na Gàidhlig seachad am faclair as mionaidiche a chaidh a chruthachadh don Ghàidhlig a rèir phrionnsapalan eachdraidheil, coltach ri Faclair Eachdraidheil Oxford anns a’ Bheurla. ’S e obair mhòr a tha seo agus tha sinn a’ cur fàilte air maoineachadh Riaghaltas na h-Alba is e gar cuideachadh ann a bhith a’ leantainn na h-obrach. Tha faclan is abairtean an Fhaclair mu thràth a’ dol air-loidhne is iad ri fhaighinn gu saor an-asgaidh do luchd-labhairt na Gàidhlig agus duine sam bith aig a bheil ùidh sa chànan.”
Cùl-fhiosrachadh
Gheibhear criomagan-fuaime air-loidhne aig LearnGaelic gus cuideachadh le bhith a’ fuaimneachadh nam facal Gàidhlig.
’S urrainnear Faclair na Gàidhlig a leughadh air-loidhne.
’S ann aig Sabhal Mòr Ostaig, Ionad Nàiseanta na Gàidhlig, a tha an iomairt stèidhichte. Tha oilthighean Obar Dheathain, Dhùn Èideann, Ghlaschu agus Shrath Chluaidh an sàs sa phròiseact. Tha am maoineachadh a tha Riaghaltas na h-Alba a’ toirt dha Faclair na Gàidhlig air a thoirt seachad tro Chomhairle Mhaoineachaidh na h-Alba agus Bòrd na Gàidhlig.
Am measg nam buidhnean a gheibh buannachd às a’ mhaoineachadh seo tha:
There are many other organisations who may be offering funding that will help you, and our handy funding search tool brings them all together.